SAFRA KESESİ TAŞI NİYE OLUR?
Toplumda safra kesesi taşı sıklığı %10 civarındadır. Safra taşlarının çoğu rutin X-ray filmlerinde görülmez, dörtte üçü kolesterol taşlarıdır. Kırklı yaşlarda, çok doğum yapmış kilolu kadınlarda diğer insanlara göre daha fazla görülür.
Karaciğer tarafından üretilen safranın bir kısmı safra kesesinde depolanır. Safra; kolesterol, lesitin, bilirubin, kalsiyum gibi maddeler içerir.
Safra taşları genel olarak safrayı oluşturan kimyasal maddeler arasındaki mevcut dengenin bozulması sonucu oluşur.
Ortamdaki çözünürlük azalır ve sıvı içerik aşırı derecede yoğunlaşır. Atılması gereken bazı maddeler kristalleşerek çöker ve tortu oluşturur.
Çöken kolesterol kristalleri veya kalsiyumlu tanecikler safra kesesi duvarından salgılanan jelatinöz madde ile birleşerek safra çamurunu meydana getirir. Uzun süren açlık dönemleri safra çamuru oluşumunu artırır.
Safra kesesinin kasılıp gevşeme fonksiyonunun ve duvar iç yüzünden salgı fonksiyonunun bozulması taşa zemin hazırlar. Zamanla daha sert bir çekirdek oluşur ve safra taşı haline gelir.
Safra taşları için ailesel bir yatkınlık söz konusu olabilir. Fazla kilolularda, kırklı yaşlarda, kadınlarda ve çok doğum yapmışlarda safra taşları daha sık görülür.
Safra kesesi taşlarının çoğu sarı-kahverengi renkte, kolaylıkla ezilebilen kolesterol taşları iken, az bir kısmı siyah veya kahverengi renkte, -bilinen katı, sert taş yapısında- kalsiyum ve bilirubin içeren pigment taşlarıdır.
Safra taşlarının kişiye rahatsızlık vermesi ve şikayetlere yol açması için kanal ağzında tıkanma yapması veya iç duvarda harabiyet yapacak büyüklüğe erişmesi gerekir. Safra taşların yol açabileceği 5 ana komplikasyon vardır. Akut kolesistit(safra kesesi iltihabı), Koledokolitiyazis(ana safra kanalı taşı), Safra taşına bağlı pankreas iltihabı, Safra taşı ileusu(bağırsak tıkanıklığı), Kolanjit(safra yollları iltihabı).