Tip2DM ŞEKER HASTALIĞI NEDİR?
Genel olarak Tip 1 ve tip 2 olmak üzere iki çeşit şeker hastalığı vardır. Vücutta insülin üretilemiyorsa tip 1 şeker hastalığı, üretilebiliyor ancak etkili olamıyorsa tip 2 şeker hastalığı(Tip2DM)söz konusudur. Metabolik cerrahinin konusu olan şeker hastalığı tipi Tip2DM yani insülinin mevcut olmasına rağmen etkin olamadığı tipdir.
Tip 1 şeker hastalığı her yaşta görülebilmekle birlikte daha çok çocuklarda veya erken yaşlarda ortaya çıkar. Pankreasta insülin üreten hücrelerin hasar görerek insülin üretemez hale gelmesi söz konusudur. Bunda bağışıklık sistemindeki bir bozukluğun da rol aldığı düşünülmektedir. Bu hastalar insülin kullanmadıkları takdirde yaşayamazlar.
Tip 2 şeker hastalığının ortaya çıkması ise genetik faktörler, kötü beslenme ve obezite ile ilişkili olabilir. İnsülinin salgılanmasında bozukluk veya dokuların insüline duyarsızlığı ya da direnci söz konusudur. Daha çok orta yaşlarda ortaya çıkar. Tüm şeker hastalarının %90'ı Tip 2 şeker hastasıdır(Tip2DM).
Aşırı kilolu ve obez kişilerde tip 2 şeker hastalığı daha sık görülür. Buna yağ hücrelerinden salgılanan bazı hormonlar sebep olur. Bu hormonlar dokuların şekeri kullanabilmesi için daha fazla insüline ihtiyaç duymasına, yani insülin direncine yol açar. Aslında pankreas daha fazla insülin üretmektedir.
Yüksek miktarda insülin açlık merkezini uyararak daha fazla yemek yenmesine ve kilo alınmasına neden olur. Bu da daha fazla insülin direnci oluşturarak bir kısır döngüye yol açar. Sayılan nedenlerle obezite ve tip 2 diyabeti birlikte olan hastaların diyet yapması da, kilo kontrolü de, şeker kontrolü de çok zordur.
Bir aşamadan sonra dokuların insülin duyarlılığını artırıcı(antidiyabetik) ilaçlar verilmesi veya dışardan extra insülin takviyesi şart olur. Genel olarak şeker hastalığının standart teşhis ve tedavisi ise Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları bölümünün uzmanlık alanıdır.
T2DM nin tedavisinde ilk olarak fiziksel olarak daha aktif bir yaşam tarzına geçilmesi ve beslenmenin düzenlenmesi gerekir. İlaç tedavisi olarak öncelikle insülin salgısının artırılmasını ve dokuların insüline hassasiyetin artırılmasını hedefleyen haplar kullanılmaktadır. İnsülin düzeyinin iyice azalması halinde veya böbrek fonksiyonu kaybı vb. komplikasyonların ortaya çıkması halinde insülin kullanılması gerekebilir.
Son on yılda, standart tedaviler ile durumu kontrol altına alınamayan ve obezitesi olan tip 2 şeker hastalarında, bazı mide-bağırsak ameliyatlarının yüksek kan şekeri seviyelerini kontrol altına aldığına dair güvenilir bilimsel kanıtlar elde edilmiştir.
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları uzmanlarınca durumu ameliyatla tedaviye uygun görülen T2DM şeker hastalarında metabolik cerrahi ameliyatlarından yüz güldürücü sonuçlar alınmaktadır.